پلی اورتان چیست؟
پلی اورتان یکی از پرکاربردترین پلیمرها در زندگی روزمره ما است. همچنین پلی اورتان کاربردهای زیادی در صنعت ساختمان دارد. با ما همراه باشید تا خواص و کاربردهای این ماده را بیشتر بشناسید. قبل از هر موضوعی باید بدانیم پلی اورتان چیست؟ این ماده تنها عضو خانوادهی پلیمرها است که خواص چند منظورهای دارد.
این مواد با داشتن خواصی مانند الاستومری، چسبندگی و… کاربردهای گوناگونی در صنایع مختلف دارند و از آنها در تشکها، عایقها، پوششها، رنگ، الاستومرها، اسباببازیها، الیاف مصنوعی و… استفاده میشود. پلی اورتان را پلی یورتان نیز مینامند؛ زیرا در ساختار اصلی آن پیوندهای یورتان موجود میباشد.
ترکیب فوق را با علامت اختصاری PU و یا PUR نیز نشان میدهند. رنگ پلیاورتان نوعی رنگ صنعتی با کاربردهای ویژه است. همانطور که گفته شد رنگ پلیاورتان ساختاری پلیمری دارد و رنگی با کیفیت و مقاومت بالا هستند. پلیاورتان برای پوششدهی سطوح مختلف به ویژه سطوح چوبی و به عنوان نوعی لایه نهایی در مواد به کار گرفته میشود.
رنگهای پلیاورتان، معمولاً به صورت روکش نهایی یا ثانویه روی پرایمرها (لایه آستر یا روکشهای اوّلیه در رنگ آمیزی) قرار میگیرند. پس از اجرا آنچه که میبینید ساختاری فوقالعاده مقاوم و یک دست خواهد بود.
رنگهای پلیاورتان به علت چسبندگی زیاد و مقاومت بالا در برابر رطوبت، عوامل جوی، شوینده های اسیدی، اشعه خورشید انتخاب خوبی برای پوششدهی سطوح چوبی به شمار می روند؛ بنابراین از این رنگها در پوششدهی کمد، کابینت و دیزاین داخلی ساختمان، آلاچیقهای چوبی، در سرویس بهداشتی، پارکت و … میتوانیم استفاده کنیم.
از همه مهمتر اینکه رنگهای پلی اورتان برخلاف خیلی از رنگها، به داخل چوب نفوذ نمیکنند و لایهای مقاوم روی آن میسازند.
مزایای رنگ پلی اورتان چیست؟
پلیاورتانها مزیتهای بسیاری دارند که در ادامه با آنها اشاره میشود:
- مقاومت بالایی در برابر بارانهای اسیدی، املاح و شویندهها دارند.
- در برابر نور خورشید (اشعه فرابنفش) و به طور کلی، تغییرات جوی مقاوم هستند.
- سرعت خشک شدن بسیار بالایی دارند، به ویژه در دماهای پایین.
- رنگی دوستدار محیط زیست محسوب میشوند.
- چسبندگی بسیار بالایی دارند.
- بسیار با دوام هستند. بر خلاف رنگهای پودری، در برابر سایش مقاومت خوبی دارند و با گذر زمان پوسته پوسته نمیشوند.
- خاصیت خودتمیز شوندگی دارند و گرد و غبار جذب آن ها نمیشود. در نتیجه تمیز کردن بسیار سادهتری دارند.
معایب رنگ پلی اورتان چیست؟
از معایب رنگ پلیاورتان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای اجرای رنگ پلی اورتان، نیازمند دستکش، ماسک و پوشش ایمنی هستیم. چون با مواد شیمیایی سر و کار داریم که ممکن است برای پوست، چشم و یا ریه مشکلساز باشند.
- محل اجرا باید تهویه مطبوع داشته باشد. به این علت که بو و بخارات پلی اورتان سمی هستند.
همانطور که گفته شد پلیاورتانها کاربرد گستردهای دارند. یکی از مهمترین کاربردهای آنها رنگآمیزی و محافظت از سطوح چوبی است. سطوح چوبی بسته به محل بهکارگیری آنها ممکن است تحت چالشهایی قرار گیرند. به طور مثال در سرویسهای بهداشتی مدام در معرض رطوبت قرار میگیرد. در مورد دیگر آلاچیقها و سازههای چوبی خارجی همواره تحت تابش اشعههای خورشید در معرض آسیب قرار میگیرند.
همچنین تردد روی پارکتها و پلههای چوبی آنها را دچار سایش میکند. راهکار مقابله با این چالشها چیست؟ اینجاست که محافظت از چوب بسیار اهمیت دارد. مواد محافظ بسیار زیادی وجود دارد اما پلی اورتانها به علت ایجاد پوشش محافظ مستحکم و با دوام بسیار پر کاربرد هستند. در ادامه با پوشش محافظ چوب پلیاورتان ویم به عنوان یکی از بهترین گریدهای پلیاورتان آشنا خواهیم شد.
پوشش پلی اورتان ویم چیست؟
پوشش پلی اورتان ویم، یک رزین دوجزئی شامل گروهی از پلیولها و ایزوساناتها به عنوان هاردنر(سختکننده) میباشد. پوشش پلیاورتان ویم که به عنوان لاک پلیاورتان نیز شناخت شده است. به واسطه ایجاد لایه ای ضخیم سطح را در برابر رطوبت، سایش، اشعه خورشید و … محافظت مینماید. در نهایت سطحی زیبا، یکنواخت و آببند ایجاد میکند.
پوشش پلیاورتان در نوع رنگی (رنگ پلیاورتان ) و شفاف (رزین پلیاورتان) تولید میگردد. در عایق کاری و محافظت از محصولات چوبی، حفظ بافت طبیعی چوب بسیار اهمیت دارد. در روشهای سنتی برای حفظ و زنده شدن بافت چوب نیاز به مراحل متعددی بود؛ اما پوشش پلی اورتان ویم کار را بسیار آسان کرده است.
کافی است با یک قلم مو پلیاورتان را روی سطح اعمال نمایید؛ بنابراین برای عایق کاری و رنگ آمیزی دیگر نیاز به فرآیند سیلر و کیلر ندارید. در واقع سطح مورد نظر در یک مرحله رنگآمیزی و محافظت میشود. رنگها و رزینهای پلی اورتان بسته به انتخاب شما ظاهری مات و یا براق روی کار ایجاد میکنند.
رنگهایی با ظاهر مات طرفدارهای خاص خودشان را دارند. معمولاً گرد و غبار روی این رنگها بیشتر به چشم میآید. شما میتوانید بسته به دکوراسیون و سبک غالب در منزل، از این رنگ برای طراحی تجهیزات چوبی کمک بگیرید.
رنگهای پلی اورتان براق در نقطه مقابل رنگهای مات قرار میگیرند و سطوحی با درخشندگی و جلوهی خاص فراهم میکنند. در بسیاری موارد برای پوشش از پارکتها از این گرید استفاده میشود.
از ویژگیهای لاک پلی اورتان ویم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضد آب و عایق کردن سطح
- ضخامت مطلوب، مقاومت سایش بالا و ضربهپذیری
- چسبندگی عالی
- جلوگیری از رشد کپک، قارچ و خزه
- سرعت خشک شدن بالا
- مقاومت در برابر اشعه خورشید
- مقاوم در برابر شوینده ها، اسید ها و بازها
- دوام و ماندگاری بالا
- سهولت اجرا
- مقاوم در برابر عوامل جوی
پلی اورتان چگونه از چوب محافظت می کند؟
محافظت از چوب در برابر قطرههای باران، اشعه یو وی خورشید (UV)، مواد آلاینده و دیگر عوامل همیشه از دغدغه تولیدکنندگان لوازم چوبی بوده است. حتی اگر از بهترین چوبها و پوششها استفاده کنید، باز هم نمیتوانند به تنهایی مقاومت خوبی در برابر تغییرات دمایی و رطوبت داشته باشند، مگر اینکه از محافظ چوب مناسب استفاده کنید.
پوشش پلی اورتان ویم به واسطه ایجاد لایه مستحکم روی سطح چوب از آن در برابر شرایط مختلف محافظت می کند. همانطور که پیشتر گفته شده است، پلیاورتان به واسطه دارار بودن خواصی همچون چسبندگی بالا به راحتی روی سطح چوب اعمال میگردد. پلیاورتان در لایههای چوب نفوذ نمیکند بلکه یک لایه روی سطح چوب ایجاد میکند. چسبندگی بسیار بالا پلی اورتان ویم موجب میگردد هرگز از سطح چوب کنده نشود.
پوشش پلیاورتان ویم محصولات چوبی شما را در برابر آسیبهای زیر محافظت مینماید:
ترک خوردن، تاب برداشتن و شکافتن چوب
لکه، تغییر رنگ، سایش، پارگی و شکستگی چوب
ایجاد خط و خش ناشی از تردد زیاد افراد
ایجاد کپک، خزه و جلبک
پوسیدگی ناشی از نفوذ رطوبت
نفوذ و آسیب ناشی از حشرات
قبل از اجرای رنگ و رزین پلی اورتان ویم روی سطوح چوبی، رعایت نکات زیر ضروری است:
- قبل از اجرای رنگ، باید هر نوع آلودگی (گرد و غبار، چربی، زنگزدگی و هر گونه اکسیداسیون، رطوبت و …) را از روی سطح پاک کنید تا سطحی هموار و بدون آلودگی برای رنگ آمیزی فراهم شود.
- باید اجزای رنگهای پلی اورتان (رنگ و سختکننده) را بهتدریج با هم مخلوط کنید و به خوبی هم بزنید. بهتر است از میکسر کمک بگیرید تا رنگی یکنواخت حاصل شود.
- در مرحلهی بعد، بعد از ۳۰ دقیقه، باید تینر مخصوص پلیاورتان را اضافه کنید تا رنگ برای استفاده آماده شود.
- اجرا آستری مناسب روی سطح و قبل از اجرای پلی اورتان کیفیت کار را افزایش میدهد. لایه آستر یا همان پرایمر، نوعی رنگ چسبنده و شفاف است که برای بالا رفتن کیفیت رنگ آمیزی اصلی، در زیر به عنوان لایه اولیه قرار میگیرد.
- در نهایت میتوان پلیاورتان را با قلممو، غلتک اسفنجی و یا پیستوله روی سطح اعمال کرد.
شرایط نگهداری پلی اورتان چگونه است؟
با توجه به اینکه پلیاورتان ها ماهیت شیمیایی دارند. نگهداری از آنها نیازمند شرایط خاصی هست که این شرایط عبارتاند از:
- پلی اورتان به شدت قابل اشتعال میباشد، لذا موارد ایمنی باید رعایت شود. لازم است در محفظهای در بسته و دور از آتش و حرارت نگهداری شود.
- بهتر است بلافاصله بعد از باز شدن درب قوطی پلی اورتان، استفاده شود تا خاصیت خود را حفظ کند.
- دمای مناسب برای نگهداری پلی اورتان، حدود 25 درجه سانتیگراد است و رطوبت مناسب، 50 تا 60 درصد در نظر گرفته شود. با رعایت این شرایط، میشود رنگ را تا مدت یک سال نگه داشت.
لازم است یادآوری کنیم که باید قبل و بعد از اجرای پلی اورتان، کلیه لوازم و تجهیزات را با تینر شستوشو دهید. توصیه مهم دیگر این است که پلی اورتانها زود خشک میشوند. بنابراین به میزانی که در همان مرتبه رنگ آمیزی لازم دارید آماده شود.
محصولات مرتبط: رزین پلی اورتان نما +WPU و رزین پلی اورتان چوب WPU
ویم را در آپارات دنبال کنید.